प्रामाणिकपणाची कसोटी: प्रकरण १

by

प्रकरण १: गरिबीची सावली आणि पित्याचे छत्र

या ठिकाणी आपण आपल्या या प्रामाणिकपणाची कसोटी या मराठी नैतिक आणि प्रेरणादायी मराठी कथेची सुरुवात करूया. मी तुम्हाला या कथेचे पहिले प्रकरण तुमच्या सेवेत या ठिकाणी सादर करीत आहे. चला आपल्या या सुंदर कथेला वाचायला सुरुवात करूया.

प्रत्येकाच्या आयुष्यात असे काही क्षण येतात, जे त्याचे संपूर्ण जीवन बदलून टाकतात. काही बदल सुखद असतात, तर काही दु:खद. पण काही बदल असे असतात, जे आपल्या चारित्र्याची खरी कसोटी घेतात. अशीच एक घटना विजय नावाच्या एका तरुणाच्या आयुष्यात घडली, ज्यामुळे त्याचे आयुष्य कायमचे बदलले.

प्रामाणिकपणाची कसोटी भाग १:

महाराष्ट्राच्या एका शांत, पण गरिबीच्या खोल सावलीखाली वावरणाऱ्या गावात, जिथे प्रत्येक पहाट नव्या संघर्षाची चाहूल घेऊन येई आणि मावळतीचा सूर्य उद्याच्या आशेचा किरण दाखवून जाई, तिथे विजय नावाचा २० वर्षांचा तरुण आपल्या कुटुंबासोबत राहत होता. 

त्याचे कुटुंब म्हणजे त्याचे जीवन, त्याचे श्वास, त्याच्या अस्तित्वाचा अर्थ – त्याची मायाळू आई, कमलाबाई, जिच्या डोळ्यांत नेहमीच मुलांसाठी अथांग प्रेम आणि काळजी असे, आणि जिचे हात राब राब राबूनही कधी थकले नाहीत; तिचे केस अकाली पांढरे झाले होते, पण तिच्या चेहऱ्यावरचे तेज कधीच कमी झाले नाही. 

त्याची लाडकी बहीण प्रिया, जिच्या स्वप्नांच्या पंखांवर स्वार होऊन ती भविष्याचा वेध घेत होती, तिच्या डोळ्यांत शिक्षिका होण्याचं एक सुंदर स्वप्न होतं, जे तिच्या निरागस चेहऱ्यावर नेहमीच एक वेगळी चमक आणत असे; आणि दोन लहान, निरागस भाऊ, रमेश व सुरेश, जे अजूनही जगाच्या चिंतांपासून अनभिज्ञ होते आणि त्यांच्या निरागस हास्याने घराला चैतन्य देत असत. 

त्यांचे घर छोटे असले तरी, ते प्रेम आणि आपुलकीच्या उबेने भरले होते, जी त्यांना गरिबीच्या थंडीपासून वाचवत असे. मातीच्या भिंती, कौलारू छत आणि अंगणात खेळणारी मुले, हेच त्यांचे विश्व होते, जे बाहेरच्या जगाच्या क्रूरतेपासून त्यांना दूर ठेवत होते.

विजयचे वडील:

विजयचे वडील, विलासराव, हे केवळ कुटुंबाचे पालनपोषण करणारे नव्हते, तर ते एका कणखर, विशाल वृक्षाप्रमाणे होते, ज्याच्या सावलीत त्यांचे कुटुंब सुरक्षित होते. त्यांचा चेहरा नेहमीच राबून घामाने भिजलेला असे, त्यांच्या हातांना फोड आलेले असत, त्यांच्या शरीराचा कणकण कष्टाने दुखत असे, पण त्यांच्या डोळ्यात प्रामाणिकपणाची, निष्ठेची आणि कष्टाची एक वेगळीच चमक होती, जी अंधारातही मार्ग दाखवणारी होती. 

विलासराव नेहमी विजयला शिकवायचे, “बाळा, संपत्ती आज आहे उद्या नाही. ती पाण्यावरच्या बुडबुड्यासारखी क्षणभंगुर असते, कधीही वाहून जाऊ शकते. पण ईमानदारी, दिलेला शब्द आणि केलेली मदत, हेच तुझं खरं धन. ते कधीही वाया जात नाही आणि सत्याला कधीच अंत नसतो.” हे शब्द विजयच्या मनात खोलवर कोरले गेले होते, ते त्याच्या साध्या पण खोल स्वभावाचा आणि भविष्यातील प्रत्येक निर्णयाचा आधारस्तंभ बनले होते. तो वडिलांना केवळ वडीलच नव्हे तर आपला आदर्श मानत असे, त्यांच्या प्रत्येक बोलण्यातून त्याला जीवनाचे अनमोल धडे मिळत असत, जे त्याच्या आयुष्याच्या प्रत्येक वळणावर त्याला मार्गदर्शन करत होते.

विजयचा स्वभाव त्याच्या वडिलांच्या शिकवणीने घडला होता. तो मुळातच संवेदनशील आणि अंतर्मुख होता. गरिबीच्या झळांनी तो कण्हत असे, पण त्यातून बाहेर पडण्याची त्याची जिद्द प्रखर होती. आपल्या कुटुंबातील प्रत्येकाचे दुःख तो स्वतःचे मानत असे. 

आईच्या डोळ्यांतील अश्रू, बहिणीच्या स्वप्नांना आलेली मर्यादा आणि लहान भावांची अपुरी इच्छा पाहून त्याचे मन पिळवटून निघे. एकदा रमेशने बाजारात दिसणारी एक छोटीशी लाकडी गाडी मागितली होती, तेव्हा विजयकडे ते विकत घेण्यासाठी साधे चार रुपयेही नव्हते. त्या क्षणी त्याच्या मनात एक ठिणगी पडली – ‘आपल्या भावांना कधीच अशा निराशेचा अनुभव येऊ नये, त्यांच्या चेहऱ्यावर नेहमी हास्य फुललेले असावे.’ या घटनेने त्याच्या मनात कुटुंबासाठी काहीतरी करण्याची तीव्र इच्छा निर्माण केली.

कुटुंबात प्रेम आणि आनंद असला तरी, गरिबीची एक अदृश्य पण खोल सावली त्यांच्यावर नेहमीच असे. कधीकधी दोन वेळच्या जेवणाचीही भ्रांत असे. चुलीवरच्या भाकरीचा वास कधीकधी पोटभर जेवणाची आठवण करून देई, पण घरात पुरेसे पीठ नसे. 

आई, कमलाबाई, मायेचा सागर आणि कणखरतेचा डोंगर, पतीच्या कष्टाला त्या नेहमीच साथ देत असत. त्यांच्या हातांना फोड आलेले असत, त्यांच्या शरीराचा कणकण दुखत असे, पण त्यांच्या चेहऱ्यावर मुलांसाठी नेहमीच एक आश्वासक हास्य असे, जे त्यांना धीर देई. रात्री जेव्हा सर्वजण गाढ झोपलेले असत, तेव्हा त्यांच्या डोळ्यातून निशब्दपणे ओघळणारे पाणी त्यांच्या मनातील अथांग चिंता व्यक्त करत असे. 

प्रिया, विजयची बहीण, गावातल्या शाळेत सर्वात हुशार विद्यार्थिनी होती. तिच्या डोळ्यात शिक्षिका होण्याचं आणि गावातल्या मुलांना ज्ञानाचा प्रकाश देण्याचं एक सुंदर स्वप्न होतं. ती विजयला अनेकदा तिची स्वप्ने सांगायची, आणि विजयला वाटायचे की तिच्या स्वप्नांना कधीही गरिबीची बाधा येऊ नये, ती स्वप्ने पूर्ण करण्यासाठी तो काहीही करेल. लहानग्या रमेश आणि सुरेशला अजून जगाच्या क्रूरतेची कल्पना नव्हती; त्यांच्या निरागस खेळातच त्यांना आनंद सापडत असे.

विजयचे वडील जेव्हा जग सोडून गेले:

पण नियतीने त्यांच्या आयुष्यात एक अनपेक्षित, भयानक वादळ आणले. विजय १२ वर्षांचा असताना, त्यांच्या कुटुंबाचा आधारस्तंभ असलेले विलासराव एका दुर्धर आजाराने अचानक हे जग सोडून गेले. त्यांचे निधन म्हणजे जणू कुटुंबाचे आभाळच कोसळले. घराची भिंत ढासळल्यासारखे झाले. कमलाबाई पूर्णपणे खचल्या होत्या, त्यांचा धीर सुटला होता. त्यांचे डोळे कोरडे झाले होते, पण मनात दुःखाचा महासागर उसळला होता. 

पण मुलांकडे पाहून त्यांना धीर धरावा लागला. त्यांना माहीत होते की, आता मुलांसाठी त्यांनाच आधार बनावे लागणार आहे. प्रियाला वडिलांच्या जाण्याचे दुःख समजत होते, तिच्या स्वप्नांना जणू एक तडा गेला होता. तिच्या लहानशा मनात भीती आणि अनिश्चिततेने घर केले होते. विजयच्या लहान खांद्यावर अचानक डोंगराएवढी जबाबदारी येऊन पडली. त्याच्यातील कणखरता आणि जबाबदारीची भावना आता जागृत झाली होती. 

शालेय शिक्षण सोडून, त्याला कुटुंबासाठी काहीतरी करण्याची ओढ लागली. त्याच्या बालपणाची खेळणी एका रात्रीत जबाबदारीच्या ओझ्याखाली गाडली गेली. भविष्याचा अंधार त्याच्या समोर पसरला होता, त्याला कळत नव्हते की आता कोणत्या वाटेने जायचे, पण एक गोष्ट त्याला स्पष्ट दिसत होती – कुटुंबाला वाचवायचे आहे.

याठिकाणी आपण या कथेचे पहिले प्रकरण समाप्त करूया. अशा आहे कि तुम्हाला हि कथा आवडली असेल, हा तर या कथेचा फक्त श्रीगणेशा आहे अजून हि कथा संपलेली नसून हि तर फक्त सुरुवात आहे. तुम्हाला जर कथेचा पुढील भाग वाचायचा असेल तर तुम्ही आमच्या या मराठी कथा मोरल इन्साइट्स या ब्लॉगला अवश्य भेट द्यावा.

नोट एक लाखाची प्रामाणिकपणाची कसोटी भाग

याठिकाणी आपण या कथेची सुंदर अशी प्ररकरणानुसार विविध भागांमध्ये विभागणी केलेली आहे. तुम्ही ती खालील ठिकाणी जावून वाचू शकता.

“नैतिकता, प्रेरणा आणि जीवनातील मूल्यांवर आधारित, मराठी कथा संग्रह, मराठी गोष्टी आणि मराठी कथा लेखन वाचण्यासाठी आजच MoralInsights.com ला भेट द्या आणि तुमच्या जीवनाला सकारात्मक दिशा द्या. उत्कृष्ट मराठी कथा आणि प्रेरणादायी विचारांसाठी हेच तुमचे अंतिम ठिकाण आहे!”

Leave a Comment